Pennad-kaoz ar sizhun

Emvod-meur ar Redadeg a vo d'ar Sadorn 16 a viz Kerzu e Gwengamp. Un digarez evit komz deus ar Redadeg 2024 emaint o prientiñ. Ur Redadeg 2222 km. Gopridi ar gevredigezh, Cyril Lelong, Fulup Kere ha Tifenn Siret a respont da goulennoù Enora Molag.

War kumun Plufur, war tossennoù Bro Dreger, nepell deus ar mor, emañ tri den o staliañ un ti feurm laezh deñved. Yoann Colas, Agathe Valory hag Olivier Peaudeau a zo gant ar soñj degas laezh ha fourmaj deñved bio d'ar c'hantinennoù ha da sevel un ti feurm evit degemer a bep seurt tud.
Ti feurm Wazh wenn, douget gant GAEC Dour Elego a za da brenañ 72 devezh-arad dre Liamm an Douar. Ar gevredigezh-mañ a bren douaroù dre arc'hant postet gant an holl evit ma vefe aesoc'h d'ar venajerien.ezed n'em staliañ hag evit ma vefe an douar ur mad perc'hennet gant an holl.

Ar c'hinnig a zo graet deoc'h bremañ a zo digeri~mat ho tivskouarn !
Hag e anavezit mat kan al laboused ? Gwelet 'vo...
E-kerzh vakañsoù an Hollsent e oa bet aozet ur staj natur gant Stumdi. Ar pal anveout gwelloc'h al loened hag ar gwez. Kaset e oa ar staj gant Padrig Drean ha 5 stajiad.ez a oa war-dro dezhañ e-pad an devezh e Ekomirdi Sant-Degan.
Ur reportaj gant Enora Molac

Ul levr nevez gant Denez Prigent a zo o paouez bezañ embannet, Gwerz Denez. Ar c’haner mil vrudet a zo tost-tre deus arz ar werzhenn abaoe pell. Un arz a-gozh ha deus ar re pinvidikañ, un arz dibar er bed ha douget gant ar yezh brezhonek hervezañ. El levr-mañ, lec’h ‘n eus skrivet kant c’hwec’h gwerzhenn ha tregont, eo bet kanet gantañ un ugent bennaket dija war e bladennoù.

Ar sklêrijenn a vo lakaet ganeomp herie war ur vicher ha n'eo ket gwall anavezet... Ar vicher sekretour pe sekretourez-mêri !

Poan o devez ar parrouzioù da gavout tud da zont d'ober ar vicher-se, ispisial ar parrouzioù bihan war ar maez. En Aodoù-an-Arvor e vankfe ur c'hant bennaket a dud da zont da glokaat an ezhommoù. Ha ken diaes all an traoù e peurrest ar vro hervez kont. E Kledenn-Poc'hêr da skouer, e Penn-ar-Bed, he deus ur sekretourez ti-kêr ranket distreiñ eus he retred peogwir ne oa bet kavet den ebet da ramplas anezhi !

Ur c'hinnig lezenn da adreiñ talvoudegezh d'ar vicher sekretour pe sekretourez-mêri oa bet votet gant ar senedourien ha kaset d'ar Vodadenn Vroadel e miz Even ar bloaz-mañ. Mont a ra an traoù war-raok hervez kont rakkar e miz Gwengolo e oa bet anvet an depute Marie-Agnès Poussier-Winsback da zanevellerez ar raktres lezenn-se...

Setu neuze hudu un tañva eus ur vicher interesant hag e servij an dud. Ur vicher gant mil micher e-barzh hag a vez graet gant merc'hed alies. Hiroc'h gant tud eus kanton Kallag. Gant Silvi Gwezennek, sekretourez-mêri e Plougonver, e kreisteiz Bro-Dreger, ha Yannig Larvor, maer Plourac'h. Ar c'haozioù-mañ oa bet enrollet gant Tomaz Laken e fin miz Eost ha penn kentañ miz Gwengolo...

Mont a ra war gresk ar stourm a-enep ar poulloù-dour artifisiel savet evit al labour-douar. Kalz a dud hag a aozadurioù disheñvel ac'h a bremañ d'ober al luskad-se. Lakaet zo bet war wel gante c'hoant un nebeud hiniennoù da sachañ an dour dezhe diwar-goust ar re all. An hiniennoù-se eo tud « Kop an dour » e departamant an Deux-Sèvres. Gwasket e vez war ar stourmerien hardizh ba'r momant-mañ. E miz Gwengolo e oa bet prosezioù a-enep dezhe c'hoazh. Koulskoude eo anat d'an holl dud bremañ pegen prizius eo an dour. Bet omp o kontañ kaoz gant daou zen eus kreiz Breizh hag o deus kemeret ar c'hiz da heuliañ ar manifestadegoù a-enep ar "megabasinoù". Tudual hag Odile o deus bet digarez da dostaat da veur a vegabasin...

Pennad-kaoz gant Tomaz Laken

Deus ar stourm evit urjañsoù Karaez e vo komzet e pennad-kaoz ar sizhun-mañ !
Kloz eo degemer an urjañsoù noz ha deiz e ospital Karaez abaoe komañsamant an hañv. E miz Eost e oa bet prometet gant Ajañs Rannvro ar Yec'hed ha gant an itron Feuillade, renerez kreizenn ospital Brest-Karaez, e vije addigoret ar servij trummadoù adarre adalek penn kentañ miz Gwengolo. Met d’an 30 a viz Eost e oa bet embannet er c'hontrol e chomfe serr deus noz c’hoazh, etre 6e30 d’abardaez betek 8e beure. Abaoe sizhunioù e ranka tud ar vro mont d'an urjañsoù da Vrest, da Wengamp pe da Vontroulez... Hervez pennoù bras an ospital ne vefe ket tu d'ober mod-all abalamour ma vanka medesined-urjañsoù. En koler emañ dilennidi, sindikalisted ha tud ar vro. 3000 anezhe o devoa manifestet e-tal an ospital d’al lun 4 a viz Gwengolo. En o-mesk e oa un daou-ugent a bomperien, o doa pozet o zokarnioù war an douar da ziskouez e oant perzh er stourm. D’ar yaou 7 e oa n’em vodet 300 den dirak an ospital da 9 e beure evit mont da Gemper, dirak prefeti Penn ar Bed o c’houlenn dilez an renerez an ospital. Ur sizhun war-lerc’h, d’ar yaou 14 e oa bet degemeret difennerien.ezed an ospital gant Ajans Rannvro ar Yec’hed ha renerez an ospital. Tro kreisteiz eo deuet ar vanifestadegerien e savadur an ARS ha stanket an dud eno e-pad 4 eurvezh.
Setu neuze un tamm rentan deus an div sizhunvezh stourm-man, o c’houzout e vo ur vanifestadeg all e Kemper d’an 30 a viz Gwengolo.

E fin miz Eost 2023 e oa bet lidet kant vloaz ganedigezh Georges Perros. Hennezh oa deuet er bed kostez Pariz. Met aet e oa da Zouarnenez da chom er bloaz 1959. E kêr ar Pennoù-sardin e oa bet o vevañ gant e familh e-mesk an dud. Eno en doa skrivet danvez meur a levr barzhoniezh deuet da vezañ brudet-kaer evel Poèmes bleus, Papiers collés pe c'hoazh Une vie ordinaire. Louis-Jacques Suignard, barzh ha muzikaner eus Bro-Dreger, a gonta demp hiroc'h war an den kurius-se.

Ouzhpenn kant barzhoneg digant Georges Perros zo bet lennet hag enrollet gant Louis-Jacques Suignard da reiñ deoc'h da glevout oberenn ar barzh. Da selaou emaint war RKB eus al lun d'ar sadorn en diskar-amzer-mañ. Hag en podkast [AZE] (https://www.radiobreizh.bzh/programme/10816) .
E-kerzh ar pennad-kaoz e klevfet ivez bommoù tennet eus film Paul-André Picton, [Une vie ordinaire ] (https://www.youtube.com/watch?v=Cb2KH8O_dPA) (1971).

Niverus eo bet an Normanted o tivroañ d'an « Nouvelle-France » er seitekvet hag en driwec'hvet kantved. Ar re-se ne zeue ket kalz tra gante war ar vag a zegase anezhe en tu all d'ar mor bras. Met dont a rae memestra ar pezh a oa e-barzh o fenn, evel ar c'hanaouennoù lakomp !

E fin ar bloaz tremenet e oa deuet er-maez « Les chansons du cousinage ». Ul levr kaer gant div bladenn leun a ganaouennoù bet enrollet er Frañs hag e Norzh Amerika. Un oberenn a gont deomp istor ur glad kanet a zo bev-bev hudu-an-deiz c'hoazh en daou du d'ar mor bras ! A-hed un dri-ugent son bennaket ha kement-all a bennadoù e vefet kaset d'ar C'hebek, d'an Akadi, da Louiziana ! Met ivez da gornôg Kanada : Manitoba, Saskatchewan, Alberta... Da veur a lec'h er Stadoù-Unanet ha betek en Antilhez...

Hiroc'h gant an istorourez Eva Gwilhorel a zo e-mesk an dud o deus savet al levr. Hennezh zo bet embannet gant ar gevredigezh La Loure a zo un tamm « Dastum » mod Normandi.

E Duaod, war vord ar C'horong, emañ staliet ti-feurm Jean-Baptiste hag Anna Menguy Lefeuvre gant o saout laezh. Ranket o deus dilojañ deus Lantig, kichen an aod, abalamour e veze gwerzhet an douaroù feurmet gante. Setu neuze Jean-Baptiste Le Feuvre o komz deus o zi feurm, deus ar fed bezañ bet dilojet, deus Biolait hag all. Hag e-kreiz an atersadenn eo deuet Anna da welet ac'hanomp, un onerez a oa o alañ ha ne dremenet kt gwall vat an traoù...