Lerc'h ha lerc'h

Tunvezh Wloegen a zo klas goût penaos veze kanet ar c'hanaouennoù da zañsal e Bro Vigoudenn gwechall. Ne vez ket anveet ken gavotennoù kozh Kerne-Izel, evel re an Aven pe Bro Vigoudenn. Gant ar c'helc'hioù keltiek zo bet lakaet e plas un tamm heuliad, frammet mat, gant un ton gavotenn, ar balioù hag ar jabadao. Kement kelc'h keltiek zo tout er Vro Vigoudenn a ra evel 'neus c'hoant, gant ur mod gavotenn dezhañ e-unan.
Peurliesañ vez dañset ar gavotenn daou-ha-daou memestra, o vont war-raok. Un nebeut mizioù 'zo oa bet Tunvezh oc'h en em gavout gant Bernez Breton evit kontañ deus an dra-se. Ar wech eo bet o welet Marie-Aline Lagadig, unan deus kanerezed brudetañ Bro Vigoudenn. Daspunet 'deus bet kanaouennoù ar vro pa oa-hi yaouank, gant maouezed he familh pe lod all a oa o labourat er “futurioù” (“friturioù”) gwechall.

Ar skrivagnerez Loeiza an Duigou a lar hiroc'h deomp diwar-benn he levr nevez embannet hag he micher.

Muioc'h evit pevarzek milion a gizhier a zo e Frañs hervez ar sifroù bet roet gant Ministrerezh al Labour-Douar. Met kalz stankoc'h int e gwirionez, kar ar c'hizhier gouez n'int ket bet kontet, pe kentoc'h ar c'hizhier doñv aet da ouez en-dro (« chats harets » pe « chats errants » a vez graet deuzouto e galleg). Setu etre tout vefe war-dro triwec'h milion a gizhier er vro sur a-walc'h.
An dra-se 'neus un efed war an natur ha war al loened all. Hervez an LPO, bep bloaz 'vez lazhet pemzek ha tri-ugent milion a lapoused gant ar c'hizhier e Frañs.
Benjamin 'neus kontet deus an dra-se gant Jean-Yves Kervareg, sod gant al lapoused hag al loened gouez.

Deomp da Lechiagad da gas ur frapad-komz gant
Yann Bijer, diwar-benn e romant diwezhañ, ‘ar peñsead’:
Er bloavezh 1937 emañ ar brezel etre Republikaned ha Frankisted en e washañ e Bro Spagn. Antonio Jimenez, republikan euskarat, a rank tec’hout kuit eus e vro.
Setu neudenn bennañ romant diwezhañ Yann Bijer, a faote dezhañ abaoe pell skrivañ war ar faskouriezh bet devet Europa a-bezh ganti en Xxvet kantved

Hervezh un enklask graet e 2021 gant Yougov e soñj da 73% eus ar Fransizien eo ret bezañ kalonek evit mont da wel ur psikologour pe ur bsikologourez. 20% eus an dud a ya da wel ur psi o deus aon eus sell ar re all ha ne embannont ket an dra-se. Ar yec'hed spered a zo c'hoazh tabou en hor gevredigezh daoust ma chañj an traoù abaoe ar c'henfinañ kentañ.
Diane Lefebvre, psikologourez e Konk-Kerne, a ro he soñj war an diaesterioù a zo c'hoazh evit bezañ heuliet gant ur psi.
Ur pennad-kaoz gant Morgane Bramoullé.

Emañ kumuniezh kumunioù Douarnenez o lakaat e plas ur steuñv bouetañ lec'hel : ar PAT pe « projet alimentaire territorial ». Pal pennañ ar raktres eo adlec'hiañ ar produiñ hag ar beveziñ boued. 30 kinnig zo bet graet gant ar strollegezh e miz Genver evit tizhout ar pal-se. Hag araok ober kinnigoù e oa bet graet ur studiadenn, un « diagnostique » deus ar produiñ ha beveziñ boued lec'hel gant ar gumuniezh. Katell Chantreau, eil-prezidantez e Douarnenez Kumuniezh en karg deus an treuzkemm ekologel, a gont deomp hiroc'h war ar raktres bras-se.
Un abadenn gant Metig Jakez-Vargas

E Ploneour-Lanvern e kaver un hangar, el lerc’h anveet ‘Kerlavar’, hag an hangar-se, ouzhpenn bezañ un ostilh d’an artizan perc’henn warnañ, a zo ivez burev ur gevredigezh, ur c’holektif nevez: Sous l’hangar. An anv, anat deoc’h, zo bet kavet gras d’an triad EDF. An tri arzour zo bet pedet gant hor c’holektif da ganañ en hangar-mañ.
An dud en em gavet er c’holektif-se o deus graet anaoudegezh an eil gant egile da vare stourm ar chupennoù melen: en em voazet o deus da chom da brederiañ asambles, da ijinañ ur bed nevez a vefe roet ennañ ar gomz d’an holl ha rannet ar galloud ingal etre pep sitoian.
N’ o deus ket bet c’hoant da sevel ur gevredigezh evel ar re all evit sachañ evezh an dilennidi abalamour int dilennidi d’ur bed ha n’eo ket chenchet c’hoazh.
Ne felle ket dezhe gortoz da gaout aotre da feurmiñ salioù er vro, na muioc’h ne felle dezhe sevel doseroù da gaout skoazelloù argant evit kinnig abadennoù liesseurt (koñsertoù, prezegennoù, emgavioù muioc’h politik….).
Kavet o deus un doare d’hen ober eeun awalac’h: d’ar gevredigezh zo ul lec’h prevez d’en em gavout, hangar Kerlavar.
Reun Quiniou, e anv he c’hamaladed eus ‘Sous l’hangar’:

Pa teu kaoz ar gavotenn e Breizh 'yeer atô da gontañ deus gavotenn ar menez peurvuiañ. Met gavotennoù all zo ivez, e-giz ar gavotenn vigoudenn. N'eo ket dispariset c'hoazh, dañset 'vez atô kenkoulz er festoù-noz hag er c'hoñkourioù.
Tunvezh Wloegen zo bet o kontañ kaoz gant ar soner Bernez Breton e Plœur, e-kichenn Pont 'n Abad. E-pad bloavezhioù eo-eñ bet oc'h enrollañ tonioù ha kanaouennoù kozh e Bro ar Bigoudenned ha goût a ra ur bern traoù deus ar gavotenn vigoudenn, ha dreist-holl istor an dañs-se.

A-hed ar sizhun e kinnigomp deoc'h dizoloiñ an diskouezadeg kinniget e Maner Kernot e Mellag e Bro Kemperle. Gouestlet eo d'ar boudoù marvailhus, erevent, morganezed, unkorneged... ur bern traoù zo da lâr diwar-benn al loened burzhudus-se a vez kavet e pep lec'h er bed abaoe kantvedoù ma n'eo ket milieroù a vloavezhioù.
Emañ Morgane Bramoullé gant Aurélie Le Déroff, en karg eus an diskouezadegoù er maner.
An diskouezadeg Boudoù marvailhus e maner Kernod zo da wel betek an 10 a viz Kerzu.

Pemp bronneg zo bet lakaet war-c'horre listennad al loened noazhus e Frañs : ar gaerell vihan, ar gaerell vras, ar mart, ar pitoch hag al louarn. N'eus kota ebet da lazhañ anezho ! Kement chaseour zo tout a c'hall tennañ warno pe trapañ anezho a-nez bezañ kontrollet.
Met n'eus ket pell zo, an SFEPM (Société française pour l'étude et la protection des mammifères) en deus goullet gant ar gouarnamant tennañ o anv kuit diwar-c'horre al listenn. Eviti n'int ket loened noazhus, ar c'hontrol eo : ar re-mañ ra vat d'an natur.
Benjamin Bouard zo bet e Plogoneg o kontañ deuzouto gant Jean-Yves Kervareg.